TÜİK önündeki basın açıklamasına DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Genel Sekreteri Tayfun Görgün, DİSK Genel Başkan Yardımcıları Remzi Çalışkan ve Özkan Atar ile DİSK Yönetim Kurulu üyesi Şükret Sevgener de katıldı. 

Burada bir açıklama yapan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu açıklamanın başında 1 Mayıs’taki engellemelere ve gözaltılara değinerek “1 Mayıs günü işlenmiş bir suç varsa yargı kararlarına rağmen Anayasa Mahkemesi kararlarına rağmen işçilerin, emekçilerin önüne barikatlar kurarak Taksim’de olmasını engellemektir” dedi.

Genel Başkan açıklamasında TÜİK Başkanlığı’nın #enflasyon sepetindeki maddelerin fiyat listesini açıklamamak için denediği bütün yolların tükendiğini, buna rağmen verileri açıklamayan TÜİK Başkanlığı’nın hukuksuz davrandığını ve bu hukuksuzluğun ekmeğimizi küçülttüğünü söyledi. 

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu’nun konfederasyonunun 3 Mayıs 2024 Cuma günü TÜİK önünde gerçekleştirdiği basın açıklamasında TÜİK’in enflasyon madde sepetini gizlemesine ilişkin hukuki sürece dair verdiği bilgiler:

Çerkezoğlu açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Bilindiği gibi TÜİK’in açıkladığı enflasyon verileri uzun bir süredir tartışma konusu. Çünkü açıklanan resmi enflasyon hepimizin çarşıda, pazarda, faturalarda her gün ama her gün karşı karşıya kaldığımız hakikatten oldukça uzaktadır.

Enflasyonun düşük gösterilmesi milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin gelirlerinin de bastırılmış enflasyona göre belirlenmesine ve hepimizin yoksullaşmasına yol açmaktadır.

Tüm bu tartışmaların odağında TÜİK’in Ocak 2003 ile 3 Mayıs 2022 arasında kesintisiz biçimde açıkladığı madde fiyat listesini Haziran 2022’den beri yayımlamaması yatmaktadır. 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatını içeren bu listenin gizlenmesi üzerine konfederasyonumuzun araştırma merkezi DİSK-AR, 3 Haziran 2022’de TÜİK’e başvurarak söz konusu bilgiyi talep etti. Ancak TÜİK, madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesinin yayımlanmayacağını belirterek bu bilgi talebimizi reddetti.

İşçilerin, emekçilerin, emeklilerin gelirlerini doğrudan etkileyen bu verileri gizlemekte TÜİK’in ısrar etmesi üzerine 6 Haziran 2022’de bu kez bilgi edinme hakkı çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden TÜİK’ten ortalama madde fiyat listesi verisini tekrar talep ettik. TÜİK 23 Haziran 2022 tarihli cevabıyla talep ettiğimiz bilginin kamuoyunda “yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet verdiği” gerekçesiyle bilgi talebimizi tekrar reddetti.

TÜİK’in bilgi talebimizi reddetmesi üzerinde Adalet Bakanlığı bünyesindeki Bilgi Edinme Kurulu’na itiraz ettik. Kurul da 3 Ağustos 2022 tarihli kararı ile talebimizi reddetti. Kurul kararının yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve yıllardır açıklanan verilerin açıklanmasından vazgeçilmesinin hukuksuz olduğunu ifade ederek konuyu idare mahkemesine taşıdık ve Bilgi Edinme Kurulu kararına karşı bağlı bulunduğu Adalet Bakanlığı’na dava açtık.

Başvurumuz üzerine Ankara 6. İdare Mahkemesi 31 Mart 2023 tarihinde oybirliği ile istediğimiz bilgilerin açıklanmasının TÜİK’in görevi olduğunu belirtti ve bilgi talebimizin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğuna karar verdi.

Ankara 6. İdare Mahkemesi kararında, talep ettiğimiz bilgilerin, kurumun görevi gereği elinde bulunması gereken bilgilerden olduğu gerekçesiyle bilgi edinme talebinin reddimizin hukuksuz olduğuna karar verdi ve ret işleminin iptaline karar verdi.

İdare mahkemeleri tarafından verilen kararların derhal uygulanması gerektiği halde TÜİK yargı kararına uymayı da reddetti. TÜİK bir yandan yargı kararlarını uygulamazken öte yandan mahkeme kararını istinaf mahkemesine taşıdı. Ancak yaptıkları istinaf başvuruları da reddedildi.

Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 15 Eylül 2023 tarihli kararında istinaf başvurularının hukuka uygun olmadığına karar verdi. Böylece idare mahkemesinin ermiş olduğu karar kesinleşti.

Ancak TÜİK kesinleşen bu yargı kararını gereğini yapmak yerine hukuka aykırı biçimde temyiz kanun yoluna başvurarak Danıştay Başsavcılığı’ndan “kanun yararına bozma” talebinde bulundu. Danıştay Başsavcılığı TÜİK’in bu talebinin hukuka aykırı olduğunu belirtti ve temyiz talebini 15 Mart 2024 tarihli kararı ile reddetti. Böylece TÜİK Başkanlığının yargı kararlarını uygulamamak için yaptığı hukuksuz ve eşi benzeri görülmeyen başvurusu da reddedilmiş oldu.

TÜİK, yargı kararına uymamak ve madde fiyat listesini açıklamayı ötelemek amacıyla yargı kararlarının uygulanmasını söyleyen Adalet Bakanlığı’na dava açtı. Ankara 13. İdare Mahkemesi, 10 Ocak 2024 tarihli kararı ile bu haksız davanın da reddine karar verdi ve yargı kararının aynen ve gecikmeksizin uygulanmasına hükmetti.

Kısacası TÜİK başkanlığının enflasyon sepetindeki maddelerin fiyat listesini açıklamamak için denediği bütün yollar tükendi. Biz ilk yargı kararının ardından 27 Nisan 2023 tarihinde TÜİK Başkanlığına başvurarak yargı kararlarının uygulanmasını istemiştik. Ancak TÜİK Başkanlığı mahkeme kararlarını çiğneyerek yargı kararının gereği olan verileri açıklamamıştı. TÜİK’in tüm yargı yollarını zorlayarak bir sonuç alamaması üzerine 2 Nisan 2024’te TÜİK’e yeniden talepte bulunduk. Ancak talebimiz yine yanıtlanmadı. TÜİK hukuku çiğneyerek yargı kararlarını uygulamamaya, milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin merakla beklediği verileri gizlemeye hala devam ediyor.

Bizler de verileri almak için TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya ile görüşmek amacıyla randevu talebinde bulunduk ancak randevu talebimiz de yanıtlanmadı ve çeşitli bahanelerle geçiştirildi.

Bu konu milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin aşını, ekmeğini ilgilendirmekte ve TÜİK Başkanlığı böylesine yaşamsal bir konuda yargı kararlarını yok saymaktadır.

Buradan bir kez daha TÜİK Başkanlığına Anayasa’nın 138. Maddesini hatırlatıyoruz: “Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.”

TÜİK Başkanlığı yargı kararlarına uymayarak suç işlemektedir. Yargı kararlarını geciktirmek veya uygulamamak ceza hukuku açısından da ciddi bir suçtur. Kararının uygulanmasına engel olanlar kişisel olarak da sorumludur. Bir kamu kurumu olan TÜİK’in Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinin kararlarına karşı ayak diremesi, bunların uygulanmasını geciktirmesi düşünülemez.

TÜİK Başkanlığı’nın görevi halkın ekmeğiyle oynamak ve yargı kararlarına meydan okumak değildir.

TÜİK Başkanlığı, Haziran 2022’de durdurduğu enflasyona esas madde fiyat listesini Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleri tarafından verilen ve kesinleşen kararlar gereği derhal açıklamak zorundadır!

Bu verileri alana, hiç kimsenin inandırıcı bulmadığı resmi enflasyona dair hakikati tüm toplumla paylaşana kadar bu ekmek ve adalet mücadelesine devam edeceğiz!